مصر: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه ملل
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:پرچم مصر.png|بندانگشتی|پرچم مصر]]
[[پرونده:57342912.jpg|بندانگشتی|تاریخ باستان مصر. برگرفته از سایت ایسنا، قابل بازیابی از<nowiki/>https://www.isna.ir/news/95060805565/]]
[[پرونده:Untitled-1.png|بندانگشتی|تصویری از مصر امروزی]]
مصر یکی از کهن ترین حوزه های تمدنی جهان است که تاثیرگذاری های مهمی بر حوزه های فرهنگی و تمدنی در تاریخ بشر داشته و البته خود نیز صحنه حضور و کشاکش تمدن های گوناگون عهد باستان به ویژه ایران، یونان و روم و از آنها تاثیرپذیر بوده است.  
[[پرونده:موقعیت مکانی مصر و ایران نسبت به یکدیگر.png|بندانگشتی|موقعیت مکانی مصر و ایران نسبت به یکدیگر]]


=== [[جغرافیای انسانی مصر]] ===
در نگاهی ژرف به تاریخ این سرزمین، رودخانه نیل چشم نوازی می کند که خود عظمتی به درازای [[تاریخ مصر]] دارد، چراکه از دل آن، زندگی ها جاری شد و تمدنی شکل گرفت که به گواه مصرشناسان، قدرتمندترین و غنی ترین تمدن شناخته شده بر روی کره خاکی است، از این روست که هرودوت مصر را فرزند نیل می خوانند.  
[[جمعیت مصر]] در اول ماه ژانویه 2015; 87963276 نفر بوده است که از این تعداد، 44880233 نفر مرد و 43083043 نفر زن بوده‌اند. جمعیت استان­‌های مصر تفاوت­‌های بسیای با هم دارد؛ استان [[قاهره]] (کلانشهر [[قاهره]]) با جمعیتی حدود 9278441 نفر، بیشترین جمعیت و پس از آن استان جیزه با جمعیت 7585115 نفردر مرتبه دوم، استان شرقیة با جمعیت 6485412 نفر در مرتبه بعد و استان جنوب سیناء با جمعیتی حدود 167426 نفر دارای کمترین جمعیت بوده است.<ref>بازیابی شده از https://www.misrintranet.capmas.gov.eg/lang=1.</ref>


تراکم جمعیت در مصر، 1130 نفر در هر کیلومتر مربع از مناطق قابل سکونت است. بالاترین تراکم جمعیت در استان [[قاهره]] با 47285 نفر در هر کیلومتر مربع و پایین ترین آن در استان سوئز با 67 نفر در هر کیلومتر مربع است.
هرم های ساخته شده در دوره فرعونی به ویژه هرم های سه گانه در جیزه با قامت های سنگی استوار، نمونه ای از قدرت معماری انسان مصر باستان است. کاخ ها و معابد با ستون هایی بلند و قطور در مناطق مختلف این سرزمین، ازجمله" الکرنک" و " ابوسمبل"، هم شکوه معماری و هم ظرافت هنر آن روزگار را روایت می کنند.<ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ [[مصر]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص. 11-12.</ref> در این بخش فهرست موضوعات و مدخل های کشور مصر به تعداد 214 مدخل، آمده است که به شرح زیر است:


=== [[اقلیت های قومی مصر]] ===
[[مصر]]
نژاد مردم امروز مصر، عمدتا عرب، قبطی و نوبه­‌ای است که 99.4% از کل جمعیت مصر را تشکیل می‌­دهند. عرب­‌ها عموما با ورود اسلام به مصر به این سرزمین مهاجرت کردند و در طول قرون متمادی با امتزاج با دیگر نژادها، جمعیت آنان رو به افزایش گذاشت. قبطی­‌ها که مهمترین اقلیت نژادی در مصر به شمار می­‌آیند، از بقایای مردم مصر قدیم­اند که پس از ورود اسلام، همچنان بر دیانت مسیحی باقی ماندند. نوبه‌­ای­‌ها نیز که از مهاجران آفریقایی‌‍­اند، در گذشته­‌های نه چندان دور، عمدتا در مناطق جنوبی مصر سکنی داشتند که با احداث سد اسوان ناگزیر از مهاجرت به مناطق دیگر شدند و امروز علیرغم تلاش برای حفظ آداب و سنت­‌های خود، کم و بیش جذب جامعه و فرهنگ مصری شده­اند. نوبه­ای‌­ها نسب به اعراب و قبطی­‌ها، چهره تیره‌­تری دارند.


بدوها، قبایلی عرب‌­اند که در گذشته عمدتا صحراگرد بوده­ و به چوپانی روزگار می‌­گذراندند و از ویژگی‌­های فرهنگی و اجتماعی خاصی برخوردار بودند. بدوها از دهه‌­های اولیه قرن بیستم و در پی تحولات اجتماعی کم و بیش در [[جامعه مصر]] ادغام شده‌­اند.<ref name=":0">موســوعة تاريخ [[مصر|مصــر]] و حضارتها (2010). [[قاهره|القاهرة]]: مركز الشرق الاوسط الثقافي للطباعة و النشر و الترجمة و التوزيع، ج 3، ص34.</ref>
[[مصر در یک نگاه]]


گروه‌­های دیگری از نژادهای غیرمصری نیز از قرون گذشته در این سرزمین سکنی داشتند. از جمله آنها نژادهای اروپایی است که در دوره­‌های مختلف تاریخی به این سرزمین آمدند و به تدریج در [[جامعه مصر]] استحاله شدند. از مشهورترین اقلیت­‌های نژادی که در جامعه مصری ادغام شده­اند، ارمنی­‌ها و یونانی­‌ها هستند.<ref name=":0" />
=== [[جغرافیای طبیعی مصر]] ===
[[مناطق جغرافیایی مصر]]


=== مهاجرت­‌های داخلی ===
[[آب و هوای مصر]]
مهاجرت­‌های داخلی، یکی از مسائل عمده و تأثیرگذار در رشد جمعیت مصر است که خود یکی از مهمترین و خطیرترین مسائل جامعه و عامل مستقیم بسیاری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی است. دو مسئله عمده جمعیتی در مصر، رشد رو به افزایش و دیگری توزیع نامتوازن جمعیت است که مهاجرت­‌های داخلی ارتباط مستقیم با آن دارد. موضوع مهاجرت­‌های داخلی به عنوان یک پدیده قابل ملاحظه اجتماعی و اقتصادی از اوایل قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت. روند مهاجرت­‌های داخلی را در طول قرن بیستم می­توان به 5 مرحله تقسیم کرد:


مرحله 1907 تا 1944- در این سال‌­ها، حجم مهاجرت­‌ها تقریبا ثابت بود. دلیل این مهاجرت­‌ها هم کاهش فرصت­‌های شغلی در پی اشغال مصر توسط انگلیس و بحران جهانی اقتصاد در دهه 30 قرن گذشته بود.
[[رودهای مصر]]


مرحله دوم، 1945 تا 1951 است. مهاجرت‌­ها با آغاز جنگ جهانی دوم رو به رشد گزارد و همزمان با جنگ موج مهاجرت از روستاها به مراکز مهم شهری ([[قاهره]]، [[شهر اسکندریه مصر|اسکندریه]] و شهرهای اطراف کانال سوئز) آغاز و با ادامه جنگ افزایش یافت، به گونه‌­ای که حجم مهاجرت­‌ها در سال 1947 به 1/7 میلیون نفر با معدل تقریبی 9% رسید.
[[ارتفاعات مصر]]


مرحله 1952 تا 1966 مصر شاهد گسترش و افزایش میزان مهاجرت­‌ها بود. تحولات پس از انقلاب 1952 و اجرای پروژه­‌های بزرگ توسعه محور دولتی به امواج دیگری از مهاجرت­‌ها دامن زد. گروه‌های مهاجران از دلتای نیل به سوی مناطق جدید صنعتی و مراکز شهری روی آوردند. گروه­‌هایی هم به سمت جنوب (اسوان و السد العالی) و وادی الجدید مهاجرت کردند. حجم این مهاجرت‌­ها در سال 1960 به حدود 3 میلیون نفر و معدل 11/5% جمعیت رسید که بالاترین نرخ مهاجرت داخلی مصر در طول قرن بیستم بود.
[[جاذبه های طبیعی مصر]]


مرحله 1967 تا 1972، مرحله کوچ‌­های اجباری بود. جنگ ژوئن 1967 مصر و اسرائیل که به نابودی شهرهای اطراف کانال سوئز و تعطیل شدن تردد کشتی­‌های تجاری در کانال منجر شد، مهاجرت بسیاری از ساکنان­ این مناطق را (حدود یک میلیون نفر) در پی داشت.
=== [[جغرافیای انسانی مصر]] ===
 
[[ساختار هرم جمعیتی مصر]]
مرحله 1973 تا 1996، مرحله مهاجرت معکوس بود. به دنبال سازش مصر و اسرائیل و سپس بازگشایی کانال سوئز و فعال شدن مراکز تجاری، صنعتی و گردشگری در شهرها و مناطق اطراف آن، پدیده مهاجرت در این مناطق شکل معکوس به خود گرفت. میزان مهاجرت‌­های داخلی مصر از 11/5% در سال 1960 به 6/5% در سال 1996 کاهش یافت.<ref name=":1">حسانین، محمد احمد علي (2010). الهجرة الداخلية في [[مصر]] (الطبعة الاولي). بيروت: [https://caus.org.lb/ مركز دراسات الوحدة العربية]، ص 44.</ref>
 
مهاجرت­‌ها عموما در ترکیب جمعیتی مناطق مهاجرفرست و مهاجرپذیر، تغییراتی را پدید آورده­است که مهمترین آن، افزایش جمعیت شهرهای [[قاهره]] و ا[[شهر اسکندریه مصر|سکندریه]] و شهرهای اطراف کانال سوئز است. علاوه بر آن، این مهاجرت­‌ها، به افزایش معدل آسیب­‌های اجتماعی در شهرها و مناطق مهاجرپذیر انجامیده است.<ref name=":1" />
 
پیش­بینی می‌­شود با اجرای طرح­‌های توسعه (شامل ایجاد مجتمع‌­های زراعی، صنعتی، سیاحتی و معدنی) با هدف آبادسازی مناطق صحرایی و مهمتر از آن، جذب جمعیت از وادی و دلتای نیل که به نظر می­‌رسد تا نیمه­‌های قرن بیست­ و یکم، بسیاری از اهداف این طرح تحقق یابد، به شکل­‌گیری امواج دیگری از مهاجرت­‌های داخلی در این کشور بیانجامد که البته، کاهش حجم مهاجرت­‌ها رابه شهرهای [[قاهره]] بزرگ، [[شهر اسکندریه مصر|اسکندریه]] و منطقه کانال سوئز در پی خواهد داشت.<ref name=":1" /><ref>صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ [[مصر]]. تهران: [https://alhoda.ir/ موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی]، ص20 - 24.</ref>
 
'''مدخل های پیشنهادی کشور مصر( تعداد مدخل 214 )'''
 
مصر
 
مصر در یک نگاه
 
فصل اول – جغرافیای طبیعی و انسانی مصر
 
جغرافیای طبیعی مصر
 
مناطق جغرافیایی مصر
 
آب و هوای مصر
 
رودهای مصر
 
ارتفاعات مصر
 
جاذبه های طبیعی مصر
 
جغرافیای انسانی مصر
 
جمعیت مصر
 
اقلیت های قومی مصر
 
 
فصل دوم - تاریخ مصر
 
تاریخ دوران باستان مصر
 
عصر پادشاهی میانه مصر
 
تاریخ دوره فترت مصر
 
تاریخ عصر پادشاهی جدید مصر
 
ایرانیان در مصر
 
اسکندر و جانشینان او در مصر
 
مصر در اشغال رومی ها
 
تاریخ دوران میانه مصر
 
تاریخ ورود اسلام به مصر
 
طولونی‌های مصر
 
اخشیدی‌های مصر


فاطمی ها در مصر
[[ویژگی های جمعیتی مصر]]


ایوبی ها در مصر
[[رشد جمعیت در مصر]]


مملوک ها در مصر
[[پراکندگی جمعیت در مصر]]


تاریخ معاصر مصر
[[شهرنشینی و روستانشینی در مصر]]


دوره عثمانی در مصر
=== [[تاریخ مصر]] ===
[[تاریخ دوران باستان مصر]]


حمله ناپلئون به مصر
[[عصر پادشاهی میانه مصر]]


استقلال مصر
[[تاریخ دوره فترت مصر]]


انقلاب ژوئیه 1952 مصر
[[تاریخ عصر پادشاهی جدید مصر]]


جمال عبد الناصر
[[ایرانیان در مصر]]


محمد انور سادات
[[اسکندر و جانشینان او در مصر]]


حسنی مبارک
[[مصر در اشغال رومی ها]]


انقلاب ژانویه 2011
[[تاریخ دوران میانه مصر]]


علل فروپاشی حکومت حسنی مبارک
[[تاریخ ورود اسلام به مصر]]


مصر پس از پیروزی انقلاب
[[طولونی‌های مصر]]


محمد مرسی
[[اخشیدی‌های مصر]]


جنبش عرابی در مصر
[[فاطمی ها در مصر]]


مصر در اشغال انگلیس
[[ایوبی ها در مصر]]


[[مملوک ها در مصر]]


فصل سوم - جامعه و نظام اجتماعی مصر
[[تاریخ معاصر مصر]]


جامعه مصر
[[دوره عثمانی در مصر]]


طبقات اجتماعی مصر
[[حمله ناپلئون به مصر]]


هویت ملی مصر
[[استقلال مصر]]


گروه‌ها و نهاد‌های موثر اجتماعی مصر
[[انقلاب ژوئیه 1952 مصر]]


سازمان مصری حقوق بشر
[[جمال عبد الناصر]]


مرکز تحقیقات حقوق بشر قاهره
[[محمد انور سادات]]


مرکز مصری حقوق زنان
[[حسنی مبارک]]


مرکز عربی استقلال قضات و وکلای مصر
[[انقلاب ژانویه 2011]]


مرکز زمین برای حقوق بشر در مصر
[[علل فروپاشی حکومت حسنی مبارک]]


اتحادیه های صنفی در مصر
[[مصر پس از پیروزی انقلاب]]


نهاد خانواده در مصر
[[محمد مرسی]]


ازدواج در مصر
[[جنبش عرابی در مصر]]


ازدواج زنان مصری با مردان خارجی
[[مصر در اشغال انگلیس]]


خشونت ها و آسیب های خانواده در مصر
=== [[جامعه و نظام اجتماعی مصر]] ===
[[جامعه مصر]]


زنان مصر
[[اقلیت های قومی مصر]]


مشارکت زنان مصری در فعالیت های سیاسی
[[طبقات اجتماعی مصر]]


زنان تاثیر گذار مصر
[[مهاجرت‌­های داخلی مصر]]


آسیب ها و چالش های اجتماعی مصر
[[هویت ملی مصر]]


اقتصاد و معیشت مصر
[[گروه‌ها و نهاد‌های موثر اجتماعی مصر]]


نظام اقتصادی مصر
[[سازمان مصری حقوق بشر]]


میزان اشتغال در مصر
[[مرکز تحقیقات حقوق بشر قاهره]]


ورزش در مصر
[[مرکز مصری حقوق زنان]]


بهداشت و سلامت در مصر
[[مرکز عربی استقلال قضات و وکلای مصر]]


مهاجرت و پناهندگی در مصر  
[[مرکز زمین برای حقوق بشر در مصر]]


فصل چهارم - سیاست و حکومت مصر
[[اتحادیه های صنفی در مصر]]


نظام سیاسی مصر
[[نهاد خانواده در مصر]]


قانون اساسی مصر
[[ازدواج در مصر]]


قوه مقننه مصر
[[ازدواج زنان مصری با مردان خارجی]]


قوه مجریه مصر
[[خشونت ها و آسیب های خانواده در مصر]]


قوه قضائیه مصر
[[زنان مصر]]


نظام حزبی مصر
[[مشارکت زنان مصری در فعالیت های سیاسی]]


الوطنی الدیمو قراطی مصر
[[زنان تاثیر گذار مصر]]


حزب الوفد الجدید مصر
[[آسیب ها و چالش های اجتماعی مصر]]


حزب التجمع الوطنی التقدمی الوحدوی مصر
[[اقتصاد و معیشت مصر]]


حزب العربی الدیمو قراطی الناصری مصر
[[نظام اقتصادی مصر]]


حزب مصر العربی الاشتراکی
[[میزان اشتغال در مصر]]


حزب شباب مصر
[[ورزش در مصر]]


السلام الدیمو قراطی مصر
[[بهداشت و سلامت در مصر]]


الدستوری الاجتماعی الحر مصر
[[مهاجرت و پناهندگی در مصر]]


حزب الامة مصر
=== [[سیاست و حکومت مصر]] ===
[[نظام سیاسی مصر]]


حزب الغد مصر
[[قانون اساسی مصر]]


احزاب مصری پس از انقلاب ژانویه 2011
[[قوه مقننه مصر]]


حزب الحریة و العدالة مصر
[[قوه مجریه مصر]]


حزب الکرامة مصر
[[قوه قضائیه مصر]]


حزب الوسط الجدید مصر
[[نظام حزبی مصر]]


حزب الفضیلة مصر
[[الوطنی الدیمو قراطی مصر]]


حزب النور مصر
[[حزب الوفد الجدید مصر]]


حزب البناء و التنمیة مصر
[[حزب التجمع الوطنی التقدمی الوحدوی مصر]]


حزب الدستور مصر
[[حزب العربی الدیمو قراطی الناصری مصر]]


حزب مصر القویة مصر
[[حزب مصر العربی الاشتراکی]]


تقسیمات اداری و سیاسی مصر
[[حزب شباب مصر]]


قاهره
[[السلام الدیمو قراطی مصر]]


روابط خارجی مصر
[[الدستوری الاجتماعی الحر مصر]]


روابط مصر با کشورهای آفریقایی
[[حزب الامة مصر]]


روابط مصر با آمریکا
[[حزب الغد مصر]]


روابط مصر با کشورهای آسیایی
[[احزاب مصری پس از انقلاب ژانویه 2011]]


روابط مصر با اروپا
[[حزب الحریة و العدالة مصر]]


روابط مصر با اسرائیل
[[حزب الکرامة مصر]]


عضویت مصر در سازمان های بین المللی و منطقه ای
[[حزب الوسط الجدید مصر]]


نیروهای مسلح مصر
[[حزب الفضیلة مصر]]


[[حزب النور مصر]]


فصل پنجم - نظام فرهنگی مصر
[[حزب البناء و التنمیة مصر]]


پیشینه فرهنگی مصر
[[حزب الدستور مصر]]


سیاستگذاری فرهنگی مصر
[[حزب مصر القویة مصر]]


مدیریت فرهنگی مصر
[[تقسیمات اداری و سیاسی مصر]]


نهادها و سازمان‌های فرهنگی مصر
[[قاهره]]


شورای عالی فرهنگ مصر
[[روابط خارجی مصر]]


مرکز ملی ترجمه مصر
[[روابط مصر با آفریقا]]


سازمان کل کاخ های فرهنگی مصر
[[روابط مصر با آمریکا]]


سازمان کل کتابخانه و اسناد ملی مصر
[[روابط مصر با کشورهای آسیایی]]


صندوق توسعه فرهنگی مصر
[[روابط مصر با اروپا]]


سازمان کل کتاب مصر
[[روابط مصر با اسرائیل]]


سازمان کل مرکز فرهنگی ملی مصر
[[عضویت مصر در سازمان های بین المللی و منطقه ای]]


جریان های فکری موثر مصر
[[نیروهای مسلح مصر]]


جریان فکری غرب گرایی مصر
=== [[نظام فرهنگی مصر]] ===
[[پیشینه فرهنگی مصر]]


جریان فکری عرب گرایی مصر
[[سیاستگذاری فرهنگی مصر]]


ملی گرایی مصری
[[مدیریت فرهنگی مصر]]


اسلام گرایی در مصر
[[نهادها و سازمان‌های فرهنگی مصر]]


تاثيرپذیری کشور مصر از فرهنگ خارجی
[[شورای عالی فرهنگ مصر]]


عناصرتاثیرگذار خارجی در فرهنگ جامعه مصر
[[مرکز ملی ترجمه مصر]]


صنعت گردشگری مصر ( گردشگری بین المللی)
[[سازمان کل کاخ های فرهنگی مصر]]


آثار باستانی و تاریخی مصر
[[سازمان کل کتابخانه و اسناد ملی مصر]]


اهرام سه گانه مصر
[[صندوق توسعه فرهنگی مصر]]


مجسمه ابوالهول مصر
[[سازمان کل کتاب مصر]]


هرم پلکانی زوسر مصر
[[سازمان کل مرکز فرهنگی ملی مصر]]


کلیساها در مصر
[[جریان های فکری موثر مصر]]


آثار دوره اسلامی در مصر
[[جریان فکری غرب گرایی مصر]]


آثار باستانی شهر قاهره و جیزه مصر
[[جریان فکری عرب گرایی مصر]]


آثار باستانی شهر الاقصر مصر
[[ملی گرایی مصری]]


آثار باستانی منطقه اسوان مصر
[[اسلام گرایی در مصر]]


آثار باستانی شهر اسکندریه مصر
[[تاثيرپذیری کشور مصر از فرهنگ خارجی]]


آثار باستانی منطقه صعید مصر
[[عناصرتاثیرگذار خارجی در فرهنگ جامعه مصر]]


اماکن طبیعی و تفریحی مصر
[[صنعت گردشگری مصر]] 


شهر توریستی شرم الشیخ مصر
[[آثار باستانی و تاریخی مصر]]


شهر توریستی الغردقة مصر
[[اهرام سه گانه مصر]]


بندر تفریحی سفاجا در مصر
[[مجسمه ابوالهول مصر]]


شهر اسکندریه مصر
[[هرم پلکانی زوسر مصر]]


واحه های توریستی مصر
[[کلیساها در مصر]]


بوستان های قاهره مصر
[[آثار دوره اسلامی در مصر]]


مناطق طبیعی حفاظت شده مصر
[[آثار باستانی شهر قاهره و جیزه مصر]]


آثار فرهنگی، تاريخی و طبيعی ثبت شده مصر در ميراث جهانی
[[آثار باستانی شهر الاقصر مصر]]


[[آثار باستانی منطقه اسوان مصر]]


فصل ششم – ادیان در مصر
[[آثار باستانی شهر اسکندریه مصر]]


تاريخ اديان و مذاهب مصر
[[آثار باستانی منطقه صعید مصر]]


اسلام و مسلمانان مصر
[[اماکن طبیعی و تفریحی مصر]]


نهادها و مراکز دینی مسلمانان مصر
[[شهر توریستی شرم الشیخ مصر]]


الجامع الازهر مصر
[[شهر توریستی الغردقة مصر]]


وزارة الاوقاف مصر
[[بندر تفریحی سفاجا در مصر]]


دارالافتاء مصر
[[شهر اسکندریه مصر]]


تشیع در مصر
[[واحه های توریستی مصر]]


مراقد اهل بیت در مصر
[[بوستان های قاهره مصر]]


مسیحیان مصر
[[مناطق طبیعی حفاظت شده مصر]]


کلیسای قبطی ارتدوکس مصر
[[آثار فرهنگی، تاريخی و طبيعی ثبت شده مصر در ميراث جهانی]]


کلیسای کاتولیک مصر
=== [[ادیان در مصر]] ===
[[تاريخ اديان و مذاهب مصر]]


کلیسای انجیلی مصر
[[اسلام و مسلمانان مصر]]


صوفیان مصر
[[نهادها و مراکز دینی مسلمانان مصر]]


طریقت های مهم مصر
[[الجامع الازهر مصر]]


طریقت القادریة مصر
[[وزارة الاوقاف مصر]]


طریقت العشیرة المحمدیة مصر
[[دارالافتاء مصر]]


طریقت العزمیة مصر
[[تشیع در مصر]]


طریقت الشاذلیة مصر
[[مراقد اهل بیت در مصر]]


طریقت الرفاعیة مصر
[[مسیحیان مصر]]


طریقت الدسوقیة مصر
[[کلیسای قبطی ارتدوکس مصر]]


طریقت الاحمدیة مصر
[[کلیسای کاتولیک مصر]]


طریقت الخلوتیة مصر
[[کلیسای انجیلی مصر]]


نماد اجتماعی صوفیان مصر
[[صوفیان مصر]]


احزاب و جنبش های اسلامی در مصر
[[طریقت های مهم مصر]]


الاخوان المسلمون مصر
[[طریقت القادریة مصر]]


الجمعیة الشرعیة لتعاون العاملین بالکتاب و السنة مصر
[[طریقت العشیرة المحمدیة مصر]]


جماعة انصار السنة المحمدیة مصر
[[طریقت العزمیة مصر]]


الدعوة السلفیة مصر
[[طریقت الشاذلیة مصر]]


الجماعة الاسلامیة مصر
[[طریقت الرفاعیة مصر]]


جماعة الجهاد مصر
[[طریقت الدسوقیة مصر]]


[[طریقت الاحمدیة مصر]]


فصل هفتم - فرهنگ عمومی در مصر
[[طریقت الخلوتیة مصر]]


آداب و رسوم  مصر
[[نماد اجتماعی صوفیان مصر]]


جشن ها و مراسم سنتی مصر
[[احزاب و جنبش های اسلامی در مصر]]


شم النسیم در مصر
[[الاخوان المسلمون مصر]]


آداب و سنت های ماه رمضان در مصر
[[الجمعیة الشرعیة لتعاون العاملین بالکتاب و السنة مصر]]


مراسم عید فطر در مصر
[[جماعة انصار السنة المحمدیة مصر]]


جشن نیروز در مصر
[[الدعوة السلفیة مصر]]


مراسم موالد در مصر
[[الجماعة الاسلامیة مصر]]


باورهای عامیانه در مصر
[[جماعة الجهاد مصر]]


مناسبت‌های ملی و مذهبی مصر
=== [[فرهنگ عمومی در مصر]] ===
[[آداب و رسوم  مصر]]


موزه های مصر
[[جشن ها و مراسم سنتی مصر]]


موزه مصر
[[شم النسیم در مصر]]


موزه قبطی مصر
[[آداب و سنت های ماه رمضان در مصر]]


موزه هنرهای اسلامی مصر
[[مراسم عید فطر در مصر]]


موزه های اسکندریه مصر
[[جشن نیروز در مصر]]


موزه کتابخانه اسکندریه مصر
[[مراسم موالد در مصر]]


موزه ملی مصر
[[باورهای عامیانه در مصر]]


موزه هنرهای زیبای مصر
[[مناسبت‌های ملی و مذهبی مصر]]


کتابخانه های عمومی مصر
[[موزه های مصر]]


کتابخانه عمومی مصر
[[موزه مصر]]


کتابخانه اسکندریه مصر
[[موزه قبطی مصر]]


کتابخانه ملی مصر
[[موزه هنرهای اسلامی مصر]]


نمایشگاه های کتاب مصر
[[موزه های اسکندریه مصر]]


نمایشگاه بین المللی کتاب قاهره
[[موزه کتابخانه اسکندریه مصر]]


نمایشگاه بین المللی کتاب اسکندریه مصر
[[موزه ملی مصر]]


نمایشگاه بین المللی کتاب کودک مصر  
[[موزه هنرهای زیبای مصر]]


فصل هشتم - زبان و ادبیات مصر  
[[کتابخانه های عمومی مصر]]


تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی مصر
[[کتابخانه عمومی مصر]]


نثر نویسی در مصر
[[کتابخانه اسکندریه مصر]]


داستان نویسی در مصر
[[نمایشگاه های کتاب مصر]]


شعر در مصر
[[نمایشگاه بین المللی کتاب قاهره]]


نمایشنامه نویسی در مصر
[[نمایشگاه بین المللی کتاب اسکندریه مصر]]


نقد ادبی در مصر
[[نمایشگاه بین المللی کتاب کودک مصر]]


=== [[زبان و ادبیات مصر]] ===
[[تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی مصر]]


فصل نهم - هنر مصر
[[نثر نویسی در مصر]]


تاریخ هنر مصر
[[داستان نویسی در مصر]]


هنرهای سنتی مصر
[[شعر در مصر]]


موسیقی در مصر
[[نمایشنامه نویسی در مصر]]


تئاتر و هنرهای نمایشی مصر
[[نقد ادبی در مصر]]


سینمای مصر
=== [[هنر مصر]] ===
[[تاریخ هنر مصر]]


فستیوال ها و جشنواره های فیلم مصر
[[هنرهای سنتی مصر]]


جشنواره بین المللی سینمایی قاهره
[[موسیقی در مصر]]


جشنواره بین المللی سینمایی اسکندریه مصر
[[تئاتر و هنرهای نمایشی مصر]]


جشنواره بین المللی فیلم های کوتاه و مستند مصر
[[سینمای مصر]]


جشنواره بین المللی سینما و هنرهای کودکان قاهره
[[فستیوال ها و جشنواره های فیلم مصر]]


جشنواره ملی سینمای مصر
[[جشنواره بین المللی سینمایی قاهره]]


فرهنگسرای سینمای مصر
[[جشنواره بین المللی سینمایی اسکندریه مصر]]


مرکز ملی سینمای مصر
[[جشنواره بین المللی فیلم های کوتاه و مستند مصر]]


فیلم های سینمایی مصری در جشنواره سینمایی کن
[[جشنواره بین المللی سینما و هنرهای کودکان قاهره]]


هنرهای تجسمی در مصر
[[جشنواره ملی سینمای مصر]]


مجسمه سازی در مصر
[[فرهنگسرای سینمای مصر]]


نقاشی مصر
[[مرکز ملی سینمای مصر]]


جشنواره ها و موزه های هنری مصر
[[فیلم های سینمایی مصری در جشنواره سینمایی کن]]


جشنواره بین المللی مجسمه سازی اسوان مصر
[[هنرهای تجسمی در مصر]]


همایش بین المللی سفالگری مصر
[[مجسمه سازی در مصر]]


موزه ها و نمایشگاه های هنری مصر  
[[نقاشی مصر]]


فصل دهم - نظام آموزش، تحقیقات و فناوری مصر
[[جشنواره ها و موزه های هنری مصر]]


نظام آموزشی مصر
[[جشنواره بین المللی مجسمه سازی اسوان مصر]]


پیشینه آموزش مصر
[[همایش بین المللی سفالگری مصر]]


ساختار و سیاست های آموزشی مصر
[[موزه ها و نمایشگاه های هنری مصر]]


نظام آموزشی مصر
=== [[نظام آموزش، تحقیقات و فناوری مصر]] ===
[[نظام آموزشی مصر]]


آموزش های ابتدایی مصر
[[پیشینه آموزش مصر]]


آموزش های مقطع راهنمایی مصر
[[ساختار و سیاست های آموزشی مصر]]


آموزش های مقطع متوسطه مصر  
[[نظام آموزشی مصر]]


آموزش عالی مصر
[[آموزش های ابتدایی مصر]]


دانشگاه های دولتی مصر
[[آموزش های مقطع راهنمایی مصر]]


دانشگاه قاهره مصر
[[آموزش های مقطع متوسطه مصر]]


دانشگاه اسکندریه مصر
[[آموزش عالی مصر]]


دانشگاه عین شمس مصر
[[دانشگاه های دولتی مصر]]


دانشگاه المنصورة مصر
[[دانشگاه قاهره مصر]]


دانشگاه اسیوط مصر
[[دانشگاه اسکندریه مصر]]


دانشگاه طنطای مصر
[[دانشگاه عین شمس مصر]]


دانشگاه های غیردولتی مصر
[[دانشگاه المنصورة مصر]]


دانشگاه آمریکایی قاهره مصر
[[دانشگاه اسیوط مصر]]


دانشگاه الازهر مصر
[[دانشگاه طنطای مصر]]


کتابخانه های دانشگاهی مصر
[[دانشگاه های غیردولتی مصر]]


مراکز پژوهشی مصر
[[دانشگاه آمریکایی قاهره مصر]]


مراکز پژوهشی دانشگاهی مصر
[[دانشگاه الازهر مصر]]


مراکز پژوهشی غیر دانشگاهی مصر
[[کتابخانه های دانشگاهی مصر]]


مرکز مطالعات سیاسی و استراتژیک مصر
[[مراکز پژوهشی مصر]]


مرکز مطالعات ابن خلدون در مصر
[[مراکز پژوهشی دانشگاهی مصر]]


مرکز عربی مطالعات انسانی مصر
[[مراکز پژوهشی غیر دانشگاهی مصر]]


مرکز مطالعات و پژوهش های یافا در مصر
[[مرکز مطالعات سیاسی و استراتژیک مصر]]


آموزش های عالی آزاد اضافه شود
[[مرکز مطالعات ابن خلدون در مصر]]


فصل یازدهم - رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی مصر  
[[مرکز عربی مطالعات انسانی مصر]]


جایگاه رسانه در مصر
[[مرکز مطالعات و پژوهش های یافا در مصر]]


سیر تحول مطبوعات در مصر
=== [[رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی مصر]] ===
[[جایگاه رسانه در مصر]]


مهم ترین نشریات ادواری مصر  
[[مطبوعات در مصر]]


رادیو در مصر  
[[سیر تحول مطبوعات در مصر]]


تلویزیون در مصر
[[مهم ترین نشریات ادواری مصر]]


صنعت چاپ و نشر کتاب در مصر
[[رادیو در مصر]]


[[تلویزیون در مصر]]


فصل دوازدهم - روابط مصر و جمهوری اسلامی ایران
[[صنعت چاپ و نشر کتاب در مصر]]


پیشینه روابط مصر و ایران
=== [[روابط مصر و جمهوری اسلامی ایران]] ===
[[پیشینه روابط مصر و ایران]]


روابط مصر و ایران پیش از اسلام
[[روابط مصر و ایران پیش از اسلام]]


روابط مصر و ایران در دوره اسلامی
[[روابط مصر و ایران در دوره اسلامی]]


روابط سیاسی مصر و ایران
[[روابط سیاسی مصر و ایران]]


روابط فرهنگی مصر و ایران
[[روابط فرهنگی مصر و ایران]]


روابط اقتصادی و تجاری مصر و ایران
[[روابط اقتصادی و تجاری مصر و ایران]]


زبان و ادبیات فارسی در مصر
[[زبان و ادبیات فارسی در مصر]]


زبان فارسی در دانشگاه های مصر
[[زبان فارسی در دانشگاه های مصر]]


مصریان و شاهکارهای ادب فارسی
[[مصریان و شاهکارهای ادب فارسی]]


آثار ایرانی در موزه ها و کتابخانه های مصر
[[آثار ایرانی در موزه ها و کتابخانه های مصر]]


ترجمه آثارایرانی توسط مصریان  
[[ترجمه آثارایرانی توسط مصریان]]


== نیز نگاه کنید به ==
== نیز نگاه کنید به ==
[[چین]]؛ [[ژاپن]]؛ [[روسیه]]؛ [[کوبا]]؛ [[تونس]]؛ [[کانادا]]؛ [[افغانستان]]؛ [[سنگال]]؛ [[آرژانتین]]؛ [[تایلند]]؛ [[فرانسه]]؛ [[اسپانیا]]؛ [[مالی]]؛ [[ساحل عاج]]؛ [[سودان]]؛ [[اردن]]؛ [[قطر]]؛ [[سیرالئون]]؛ [[اتیوپی]]؛ [[سوریه]]؛ [[اوکراین]]؛ [[بنگلادش]]؛ [[سریلانکا]]؛ [[امارات متحده عربی]]
[[چین]]؛ [[ژاپن]]؛ [[روسیه]]؛ [[کوبا]]؛ [[تونس]]؛ [[کانادا]]؛ [[افغانستان]]؛ [[سنگال]]؛ [[آرژانتین]]؛ [[تایلند]]؛ [[فرانسه]]؛ [[اسپانیا]]؛ [[مالی]]؛ [[ساحل عاج]]؛ [[سودان]]؛ [[اردن]]؛ [[قطر]]؛ [[سیرالئون]]؛ [[اتیوپی]]؛ [[سوریه]]؛ [[اوکراین]]؛ [[بنگلادش]]؛ [[سریلانکا]]؛ [[امارات متحده عربی]]؛ [[قزاقستان]]؛ [[تاجیکستان]]؛ [[گرجستان]]


== کتابشناسی ==
== کتابشناسی ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۳۷

تاریخ باستان مصر. برگرفته از سایت ایسنا، قابل بازیابی ازhttps://www.isna.ir/news/95060805565/

مصر یکی از کهن ترین حوزه های تمدنی جهان است که تاثیرگذاری های مهمی بر حوزه های فرهنگی و تمدنی در تاریخ بشر داشته و البته خود نیز صحنه حضور و کشاکش تمدن های گوناگون عهد باستان به ویژه ایران، یونان و روم و از آنها تاثیرپذیر بوده است.

در نگاهی ژرف به تاریخ این سرزمین، رودخانه نیل چشم نوازی می کند که خود عظمتی به درازای تاریخ مصر دارد، چراکه از دل آن، زندگی ها جاری شد و تمدنی شکل گرفت که به گواه مصرشناسان، قدرتمندترین و غنی ترین تمدن شناخته شده بر روی کره خاکی است، از این روست که هرودوت مصر را فرزند نیل می خوانند.

هرم های ساخته شده در دوره فرعونی به ویژه هرم های سه گانه در جیزه با قامت های سنگی استوار، نمونه ای از قدرت معماری انسان مصر باستان است. کاخ ها و معابد با ستون هایی بلند و قطور در مناطق مختلف این سرزمین، ازجمله" الکرنک" و " ابوسمبل"، هم شکوه معماری و هم ظرافت هنر آن روزگار را روایت می کنند.[۱] در این بخش فهرست موضوعات و مدخل های کشور مصر به تعداد 214 مدخل، آمده است که به شرح زیر است:

مصر

مصر در یک نگاه

جغرافیای طبیعی مصر

مناطق جغرافیایی مصر

آب و هوای مصر

رودهای مصر

ارتفاعات مصر

جاذبه های طبیعی مصر

جغرافیای انسانی مصر

ساختار هرم جمعیتی مصر

ویژگی های جمعیتی مصر

رشد جمعیت در مصر

پراکندگی جمعیت در مصر

شهرنشینی و روستانشینی در مصر

تاریخ مصر

تاریخ دوران باستان مصر

عصر پادشاهی میانه مصر

تاریخ دوره فترت مصر

تاریخ عصر پادشاهی جدید مصر

ایرانیان در مصر

اسکندر و جانشینان او در مصر

مصر در اشغال رومی ها

تاریخ دوران میانه مصر

تاریخ ورود اسلام به مصر

طولونی‌های مصر

اخشیدی‌های مصر

فاطمی ها در مصر

ایوبی ها در مصر

مملوک ها در مصر

تاریخ معاصر مصر

دوره عثمانی در مصر

حمله ناپلئون به مصر

استقلال مصر

انقلاب ژوئیه 1952 مصر

جمال عبد الناصر

محمد انور سادات

حسنی مبارک

انقلاب ژانویه 2011

علل فروپاشی حکومت حسنی مبارک

مصر پس از پیروزی انقلاب

محمد مرسی

جنبش عرابی در مصر

مصر در اشغال انگلیس

جامعه و نظام اجتماعی مصر

جامعه مصر

اقلیت های قومی مصر

طبقات اجتماعی مصر

مهاجرت‌­های داخلی مصر

هویت ملی مصر

گروه‌ها و نهاد‌های موثر اجتماعی مصر

سازمان مصری حقوق بشر

مرکز تحقیقات حقوق بشر قاهره

مرکز مصری حقوق زنان

مرکز عربی استقلال قضات و وکلای مصر

مرکز زمین برای حقوق بشر در مصر

اتحادیه های صنفی در مصر

نهاد خانواده در مصر

ازدواج در مصر

ازدواج زنان مصری با مردان خارجی

خشونت ها و آسیب های خانواده در مصر

زنان مصر

مشارکت زنان مصری در فعالیت های سیاسی

زنان تاثیر گذار مصر

آسیب ها و چالش های اجتماعی مصر

اقتصاد و معیشت مصر

نظام اقتصادی مصر

میزان اشتغال در مصر

ورزش در مصر

بهداشت و سلامت در مصر

مهاجرت و پناهندگی در مصر

سیاست و حکومت مصر

نظام سیاسی مصر

قانون اساسی مصر

قوه مقننه مصر

قوه مجریه مصر

قوه قضائیه مصر

نظام حزبی مصر

الوطنی الدیمو قراطی مصر

حزب الوفد الجدید مصر

حزب التجمع الوطنی التقدمی الوحدوی مصر

حزب العربی الدیمو قراطی الناصری مصر

حزب مصر العربی الاشتراکی

حزب شباب مصر

السلام الدیمو قراطی مصر

الدستوری الاجتماعی الحر مصر

حزب الامة مصر

حزب الغد مصر

احزاب مصری پس از انقلاب ژانویه 2011

حزب الحریة و العدالة مصر

حزب الکرامة مصر

حزب الوسط الجدید مصر

حزب الفضیلة مصر

حزب النور مصر

حزب البناء و التنمیة مصر

حزب الدستور مصر

حزب مصر القویة مصر

تقسیمات اداری و سیاسی مصر

قاهره

روابط خارجی مصر

روابط مصر با آفریقا

روابط مصر با آمریکا

روابط مصر با کشورهای آسیایی

روابط مصر با اروپا

روابط مصر با اسرائیل

عضویت مصر در سازمان های بین المللی و منطقه ای

نیروهای مسلح مصر

نظام فرهنگی مصر

پیشینه فرهنگی مصر

سیاستگذاری فرهنگی مصر

مدیریت فرهنگی مصر

نهادها و سازمان‌های فرهنگی مصر

شورای عالی فرهنگ مصر

مرکز ملی ترجمه مصر

سازمان کل کاخ های فرهنگی مصر

سازمان کل کتابخانه و اسناد ملی مصر

صندوق توسعه فرهنگی مصر

سازمان کل کتاب مصر

سازمان کل مرکز فرهنگی ملی مصر

جریان های فکری موثر مصر

جریان فکری غرب گرایی مصر

جریان فکری عرب گرایی مصر

ملی گرایی مصری

اسلام گرایی در مصر

تاثيرپذیری کشور مصر از فرهنگ خارجی

عناصرتاثیرگذار خارجی در فرهنگ جامعه مصر

صنعت گردشگری مصر

آثار باستانی و تاریخی مصر

اهرام سه گانه مصر

مجسمه ابوالهول مصر

هرم پلکانی زوسر مصر

کلیساها در مصر

آثار دوره اسلامی در مصر

آثار باستانی شهر قاهره و جیزه مصر

آثار باستانی شهر الاقصر مصر

آثار باستانی منطقه اسوان مصر

آثار باستانی شهر اسکندریه مصر

آثار باستانی منطقه صعید مصر

اماکن طبیعی و تفریحی مصر

شهر توریستی شرم الشیخ مصر

شهر توریستی الغردقة مصر

بندر تفریحی سفاجا در مصر

شهر اسکندریه مصر

واحه های توریستی مصر

بوستان های قاهره مصر

مناطق طبیعی حفاظت شده مصر

آثار فرهنگی، تاريخی و طبيعی ثبت شده مصر در ميراث جهانی

ادیان در مصر

تاريخ اديان و مذاهب مصر

اسلام و مسلمانان مصر

نهادها و مراکز دینی مسلمانان مصر

الجامع الازهر مصر

وزارة الاوقاف مصر

دارالافتاء مصر

تشیع در مصر

مراقد اهل بیت در مصر

مسیحیان مصر

کلیسای قبطی ارتدوکس مصر

کلیسای کاتولیک مصر

کلیسای انجیلی مصر

صوفیان مصر

طریقت های مهم مصر

طریقت القادریة مصر

طریقت العشیرة المحمدیة مصر

طریقت العزمیة مصر

طریقت الشاذلیة مصر

طریقت الرفاعیة مصر

طریقت الدسوقیة مصر

طریقت الاحمدیة مصر

طریقت الخلوتیة مصر

نماد اجتماعی صوفیان مصر

احزاب و جنبش های اسلامی در مصر

الاخوان المسلمون مصر

الجمعیة الشرعیة لتعاون العاملین بالکتاب و السنة مصر

جماعة انصار السنة المحمدیة مصر

الدعوة السلفیة مصر

الجماعة الاسلامیة مصر

جماعة الجهاد مصر

فرهنگ عمومی در مصر

آداب و رسوم  مصر

جشن ها و مراسم سنتی مصر

شم النسیم در مصر

آداب و سنت های ماه رمضان در مصر

مراسم عید فطر در مصر

جشن نیروز در مصر

مراسم موالد در مصر

باورهای عامیانه در مصر

مناسبت‌های ملی و مذهبی مصر

موزه های مصر

موزه مصر

موزه قبطی مصر

موزه هنرهای اسلامی مصر

موزه های اسکندریه مصر

موزه کتابخانه اسکندریه مصر

موزه ملی مصر

موزه هنرهای زیبای مصر

کتابخانه های عمومی مصر

کتابخانه عمومی مصر

کتابخانه اسکندریه مصر

نمایشگاه های کتاب مصر

نمایشگاه بین المللی کتاب قاهره

نمایشگاه بین المللی کتاب اسکندریه مصر

نمایشگاه بین المللی کتاب کودک مصر

زبان و ادبیات مصر

تاریخ ادبیات و سبک‌های ادبی مصر

نثر نویسی در مصر

داستان نویسی در مصر

شعر در مصر

نمایشنامه نویسی در مصر

نقد ادبی در مصر

هنر مصر

تاریخ هنر مصر

هنرهای سنتی مصر

موسیقی در مصر

تئاتر و هنرهای نمایشی مصر

سینمای مصر

فستیوال ها و جشنواره های فیلم مصر

جشنواره بین المللی سینمایی قاهره

جشنواره بین المللی سینمایی اسکندریه مصر

جشنواره بین المللی فیلم های کوتاه و مستند مصر

جشنواره بین المللی سینما و هنرهای کودکان قاهره

جشنواره ملی سینمای مصر

فرهنگسرای سینمای مصر

مرکز ملی سینمای مصر

فیلم های سینمایی مصری در جشنواره سینمایی کن

هنرهای تجسمی در مصر

مجسمه سازی در مصر

نقاشی مصر

جشنواره ها و موزه های هنری مصر

جشنواره بین المللی مجسمه سازی اسوان مصر

همایش بین المللی سفالگری مصر

موزه ها و نمایشگاه های هنری مصر

نظام آموزش، تحقیقات و فناوری مصر

نظام آموزشی مصر

پیشینه آموزش مصر

ساختار و سیاست های آموزشی مصر

نظام آموزشی مصر

آموزش های ابتدایی مصر

آموزش های مقطع راهنمایی مصر

آموزش های مقطع متوسطه مصر

آموزش عالی مصر

دانشگاه های دولتی مصر

دانشگاه قاهره مصر

دانشگاه اسکندریه مصر

دانشگاه عین شمس مصر

دانشگاه المنصورة مصر

دانشگاه اسیوط مصر

دانشگاه طنطای مصر

دانشگاه های غیردولتی مصر

دانشگاه آمریکایی قاهره مصر

دانشگاه الازهر مصر

کتابخانه های دانشگاهی مصر

مراکز پژوهشی مصر

مراکز پژوهشی دانشگاهی مصر

مراکز پژوهشی غیر دانشگاهی مصر

مرکز مطالعات سیاسی و استراتژیک مصر

مرکز مطالعات ابن خلدون در مصر

مرکز عربی مطالعات انسانی مصر

مرکز مطالعات و پژوهش های یافا در مصر

رسانه‌ها و وسائل ارتباط جمعی مصر

جایگاه رسانه در مصر

مطبوعات در مصر

سیر تحول مطبوعات در مصر

مهم ترین نشریات ادواری مصر

رادیو در مصر

تلویزیون در مصر

صنعت چاپ و نشر کتاب در مصر

روابط مصر و جمهوری اسلامی ایران

پیشینه روابط مصر و ایران

روابط مصر و ایران پیش از اسلام

روابط مصر و ایران در دوره اسلامی

روابط سیاسی مصر و ایران

روابط فرهنگی مصر و ایران

روابط اقتصادی و تجاری مصر و ایران

زبان و ادبیات فارسی در مصر

زبان فارسی در دانشگاه های مصر

مصریان و شاهکارهای ادب فارسی

آثار ایرانی در موزه ها و کتابخانه های مصر

ترجمه آثارایرانی توسط مصریان

نیز نگاه کنید به

چین؛ ژاپن؛ روسیه؛ کوبا؛ تونس؛ کانادا؛ افغانستان؛ سنگال؛ آرژانتین؛ تایلند؛ فرانسه؛ اسپانیا؛ مالی؛ ساحل عاج؛ سودان؛ اردن؛ قطر؛ سیرالئون؛ اتیوپی؛ سوریه؛ اوکراین؛ بنگلادش؛ سریلانکا؛ امارات متحده عربی؛ قزاقستان؛ تاجیکستان؛ گرجستان

کتابشناسی

  1. صدر هاشمی، سید محمد (1392). جامعه و فرهنگ مصر. تهران: موسسه فرهنگی، هنری و انتشاراتی بین المللی الهدی، ص. 11-12.